“Dobrý deň! Jó napot! Dobar dan! Добър ден!”, čućete svaki put, kada dođete u banatsko selo Belo Blato, koje vas dočekuje prijateljski u bilo koje doba godine da dođete.
U ovom selu vredni i istrajni ljudi oduvek žive u simbiozi sa prirodom. Još od vremena, kada su ovaj prostor naseljavali Nemci koji su posle velike poplave otišli u Rumuniju u drugoj polovini 19. veka, preko dolaska Slovaka kojima su se kasnije pridružili Mađari, Bugari, Srbi i drugi narodi, pa sve do danas. Čak i drvored koji se prostire duž glavne ulice, svakog novog proleća obučen u novo belo odelo, svedoči o dobrom odnosu između čoveka i životne sredine. Kada pružite korak ovom širokom ulicom, imate osećaj kao da upravo on širi ruke da vas zagrli. Baš kao što su novi doseljenici krajem 19. veka prigrlili novo, doduše velikim delom blatnjavo tlo pod nogama, od kojeg su napravili svoje plodno mesto pod zvezdama.
I nije im bilo lako. Okruženi vodama Carske bare, sada specijalnog prirodnog rezervata, morali su da nauče da žive u skladu sa ovdašnjim močvarnim ekosistemom. Da nauče da osluškuju vetar u barskoj trski koja im je vremenom postala najbolji saveznik u preživljavanju.
Prema Ramsarskoj konvenciji o očuvanju i održivom korišćenju područja koja su od međunarodnog značaja naročito kao staništa za ptice močvarnice, u Vojvodini je 8 područja upisano na listu Ramsarskih područja. Jedna od njih je i Carska bara, prirodni rezervat prirode od svetskog značaja sa preko 150 vrsta ptica, među kojima se nalaze i prave retkosti evropske faune.
Čovek je snalažljivo biće vođeno instinktom za preživljavanje, pa tako i u slučaju Beloblatčana koji su znali da im ništa drugo ne preostaje, već da ukrote mali deo Carske bare. I uspeli su da ukrote trsku koju ni vetar ne može slomiti. Upravo od trske je nekada živelo skoro celo selo, ali vremena se menjaju. Trskarski zanat nije više interesantan, tek par porodica se njime bavi ozbiljno i trsku izvozi pre svega u Nemačku.
U inostranstvo ne odlazi samo trska, već i ljudi. Trbuhom za kruhom… Selo postaje praznije, ali Beloblatčani se još ne predaju. O tome govori i činjenica da u toku godine organizuju dve velike manifestacije.
Manifestacije koje okupljaju Belo Blato i okolna mesta
Baš kao što su u Belom Blatu ponosni na činjenicu da se nastava u Osnovnoj školi „Bratstvo jedinstvo“ izvodi na tri jezika: srpskom, slovačkom i mađarskom, isto tako se mogu pohvaliti organizacijom nekoliko manifestacija koje slave tradiciju, život i prirodu.
To su pre svega Festival kobasice i domaće rakije koji se održava u februaru, a organizuje ga Udruženje amatera kulinara, negovaoca starih običaja i zaštitnika životne sredine, i “Slatki dan” u oktobru u organizaciji Kluba žena Belog Blata.
U prilog tome da je očuvanje kulturne baštine i tradicije svih naroda koji žive u Belom Blatu važan deo života ovdašnjih stanovnika govori i tradicionalni Božićni program u okviru kojeg se ove godine održava i 11. “Čuvarkuća”, kulturno-edukativna manifestacija Fondacije “021”.
11. “Čuvarkuća” u Belom Blatu 23. decembra 2019. godine
Decembarsko izdanje “Čuvarkuće” koja ima za cilj da doprinese boljem razumevanju i saradnji različitih nacionalnih, verskih i kulturnih zajednica Vojvodine, posebno onih koje nisu često vidljive u javnosti održaće se 23. decembra, kada celo Belo Blato zajedno otvara sezonu obeležavanja božićnih i novogodišnjih praznika – kroz pesmu, tradicionalno kićenje božićne jelke u centru sela i kuvano vino.
Posetioci će tokom dana moći da probaju i razne starinske poslastice, ali i da uživaju u izložbi “Čuvarkuća” i Božićnom programu na kojem će nastupiti crkveni horovi i deca iz beloblatske osnovne škole.
Na izložbi će biti predstavljena dela koja su nastala tokom likovne kolonije na „Salašu 137“ na kojoj su slikari Đorđe Kovačev, Đorđe Beara, Marta Kiš Buterer, Pavel Pop, Đerđi Ačaji, Daniela Morariu, Dominika Morariu i vajar Andreja Vasiljević Baća u autentičnom seoskom ambijentu stvarali na temu multikulturalnosti Vojvodine i vojvođanske kulture na koloniji. Izložba će biti postavljena u Domu kulture.
PROGRAM MANIFESTACIJE “ČUVARKUĆA”
12:00 Kićenje božićne jelke – Deca iz Osnovne škole „Bratstvo jedinstvo“
13:30 Otvaranje izložbe “Čuvarkuća”
14:30 Ručak i degustacija starinskih poslastica
16:30 Božićni program (Duhovna muzika – Crkveni horovi, Božićne pesme i recitacije – Deca iz Osnovne škole „Bratstvo jedinstvo“ i „seoski“ Deda Mraz – darivanje slatkišima)
Uz program organizatori – Fondacija “021” sa partnerskom organizacijom Centrom za razvoj civilnog društva iz Zrenjanina uz podršku Mesne zajednice, Osnovne škole “Bratstvo jedinstvo”, Klub žena Belo Blato i Udruženja kulinara amatera, negovaoca starih običaja i zaštitnika životne sredine – pripremaju i druženje uz topao čaj, kuvano vino i šećerne jabuke za decu.
Realizaciju projekta finansijski podržava Evropska Unija (europa.rs); Balkanski fond za demokratiju Nemačkog Maršalovog fonda SAD i ambasada Kraljevine Norveške u Beogradu (www.norveska.org.rs). Cilj projekta je promocija zajedništva i saradnje nacionalnih, verskih i kulturnih zajednica u Vojvodini sa lajtmotivom da je „Vojvodina naša kuća“.